Κάθε μήνα κάθε γυναίκα έρχεται αντιμέτωπη με την δυσμηνόρροια. Η γρήγορη λύση στην οποία καταφεύγουμε είναι παυσίπονα που περιέχουν κυρίως ιβουπροφαίνη. Η συμβατική θεραπεία για πρωτοπαθή δυσμηνόρροια έχει ποσοστό αποτυχίας 20% έως 25% και μπορεί να αντενδείκνυται ή να μην είναι ανεκτή από ορισμένες γυναίκες. Η φυτική ιατρική μπορεί να είναι μια κατάλληλη εναλλακτική λύση, την οποία αξίζει να εξετάσουμε.
Παρακάτω σας παραθέτω ορισμένα βότανα, για τα οποία υπάρχουν δημοσιευμένες μελέτες και δοκιμές, που μπορεί να μας βοηθήσουν κατά την δύσκολη αυτή περίοδο του κύκλου μας.
ΜΑΡΑΘΟΣ
Από τον μάραθο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον καρπό, τα φύλλα και το φρούτο. Ο μηχανισμός του αναλγητικού αποτελέσματος βρίσκεται στο εκχύλισμα αυτού του προϊόντος. Συγκεκριμένα έχει αναλγητικά αποτελέσματα στη μήτρα, αναστέλλοντας τις συσπάσεις που προκαλούνται από οξυτοκίνη και προσταγλανδίνες. Οι μελέτες που έγιναν αναφέρονται σε νέες γυναίκες με πρωτοπαθή δυσμηνόρροια. Αν και, ορισμένες μελέτες ανέφεραν ότι το εκχύλισμα μάραθου περιέχει μικρές ποσότητες κουμαρινών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την πήξη και την αιμορραγία, δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφορά στην τρέχουσα μελέτη, και στις δύο ομάδες που συμμετείχαν (Effect of fennel on pain intensity in dysmenorrhoea: A placebo-controlled trial).
ΤΖΙΝΤΖΕΡ
Το τζίντζερ έχει μακρά ιστορία στην ιατρική και είναι ένας από τους ισχυρούς αναστολείς των προσταγλανδινών (μέσω αναστολής κυκλοοξυγενάσης). Η συγκριτική κλινική δοκιμή, που παραθέτω, διεξήχθη από τον Σεπτέμβριο του 2006 έως τον Φεβρουάριο του 2007. Οι συμμετέχοντες ήταν 150 φοιτητές (18 ετών και άνω) με πρωτοπαθή δυσμηνόρροια από τους κοιτώνες δύο ιατρικών πανεπιστημίων. Οι μαθητές στην ομάδα τζίντζερ έλαβαν 250 mg κάψουλες σκόνης ριζώματος τζίντζερ, τέσσερις φορές την ημέρα για τρεις ημέρες από την έναρξη της εμμηνορροϊκής περιόδου. Τα μέλη των άλλων ομάδων έλαβαν 250 mg μεφαιναμικό οξύ ή 400 mg κάψουλες ιβουπροφαίνης, αντίστοιχα, στο ίδιο πρωτόκολλο. Ένα λεκτικό πολυδιάστατο σύστημα βαθμολόγησης χρησιμοποιήθηκε για την εκτίμηση της σοβαρότητας της πρωτοπαθούς δυσμηνόρροιας. Η σοβαρότητα της νόσου, η ανακούφιση από τον πόνο και η ικανοποίηση με τη θεραπεία συγκρίθηκαν μεταξύ των ομάδων μετά από μία εμμηνόρροια. Τα αποτελέσματα ανέδειξαν ότι δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των ομάδων στα βασικά χαρακτηριστικά. Στο τέλος της θεραπείας, η σοβαρότητα της δυσμηνόρροιας μειώθηκε σε όλες τις ομάδες και δεν βρέθηκαν διαφορές μεταξύ των ομάδων στη σοβαρότητα της δυσμηνόρροιας, την ανακούφιση από τον πόνο ή την ικανοποίηση με τη θεραπεία.
Συμπερασματικά λοιπόν, το τζίντζερ ήταν εξίσου αποτελεσματικό με το μεφαιναμικό οξύ και την ιβουπροφαίνη στην ανακούφιση του πόνου σε γυναίκες με πρωτοπαθή δυσμηνόρροια (Comparison of effects of ginger, mefenamic acid, and ibuprofen on pain in women with primary dysmenorrhea).
ΛΑΔΙ ΚΑΛΕΝΤΟΥΛΑΣ ΜΕ ΑΙΘΕΡΙΟ ΕΛΑΙΟ ΜΕΝΤΑΣ
Το λάδι καλέντουλας με το αιθέριο έλαιο μέντας καθυστερεί τη μετάδοση των μηνυμάτων πόνου από τα νευρικά κύτταρα της μήτρας στον εγκέφαλο, μικραίνοντας τους άξονες των νευρικών κυττάρων και των οδηγών.
Η παρακάτω κλινική δοκιμή πραγματοποιήθηκε σε 72 μεμονωμένους μαθητές ηλικίας μεταξύ 18 και 26 ετών με πρωτοπαθή δυσμηνόρροια. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν μέσω ερωτηματολογίου που περιλάμβανε δημογραφικούς παράγοντες, άσκηση, παράγοντες άγχους, χρήση φαρμάκων και τον χάρακα πόνου McGill για τον προσδιορισμό της σοβαρότητας του πόνου. Δύο σταγόνες (καλέντουλα + μέντα) χρησιμοποιήθηκαν τοπικά κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως με τη μορφή ενός κοιλιακού μασάζ για δύο μήνες. Η ομάδα του εικονικού φαρμάκου έλαβε τον ίδιο τρόπο θεραπείας με φιαλίδια που περιείχαν βρεφικό λάδι και μέντα. Τα επίπεδα της εμμηνορροϊκής κράμπας εκτιμήθηκαν, χρησιμοποιώντας οπτική αναλογική κλίμακα (McGill Ruler) και η σοβαρότητα της δυσμηνόρροιας μετρήθηκε με ένα λεκτικό πολυδιάστατο σύστημα βαθμολόγησης. Η βαθμολογία της δυσμηνόρροιας μειώθηκε και στις δύο ομάδες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, το λάδι καλέντουλας μείωσε περισσότερο τη σοβαρότητα της δυσμηνόρροιας. Επιπλέον, δεν υπήρχε παρενέργεια με αυτόν τον τρόπο θεραπείας (The effects of Menastil on primary dysmenorrhea).
ΚΥΜΙΝΟ
Tο κύμινο είναι χρήσιμο για τη θεραπεία γαστρεντερικές παθήσεις. Σε μια τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή, οι ασθενείς χωρίστηκαν σε 5 ομάδες. Τρεις ομάδες κατανάλωσαν 65 mg κάψουλες κύμινο σε σκόνη (η 1η ομάδα 1 κάψουλα 3 φορές την ημέρα, η 2η ομάδα 2 κάψουλες 3 φορές την ημέρα και η 3η ομάδα 1 κάψουλα 2 φορές την ημέρα), η 4η ομάδα κατανάλωσε μια κάψουλα εικονικού φαρμάκου και η τελευταία ομάδα κατανάλωσε μεφαιναμικό οξύ. Τέλος, μεταξύ των καταναλωτών του κύμινου, εκείνοι που είχαν 2 κάψουλες 3 φορές την ημέρα είχαν ελάχιστο πόνο, που ήταν ίσος με όσους κατανάλωναν μεφαιναμικό καψάκιο ανά 8 ώρες (Comparison of the effect of Mefenamic acid and Carum carvi on the severity of primary dysmenorrhea in Mashhad high- school students).
ΧΑΜΟΜΗΛΙ
Το χαμομήλι είναι ένα παραδοσιακό βότανο – φάρμακο του οποίου το εκχύλισμα έχει αντιφλεγμονώδη και αντισπασμωδικά αποτελέσματα. Πολλές μελέτες μας έχουν δείξει ότι το ποσοστό βελτίωσης της δυσμηνόρροιας ήταν μεγαλύτερο για ομάδες που χρησιμοποίησαν παρά το εικονικό φάρμακο. Το χαμομήλι είναι πιο αποτελεσματικό στην ανακούφιση της δυσμηνόρροιας εάν χρησιμοποιηθεί πριν αρχίσει ο πόνος. Τρεις μελέτες εξέτασαν την επίδραση του χαμομηλιού στην πρωτογενή δυσμηνόρροια. Στην πρώτη μελέτη, μετά τη κατανάλωση χαμομηλιού σε έγχυμα, διαπιστώθηκε ότι το ποσοστό άγχους στην ομάδα παρέμβασης ήταν σημαντικά διαφορετικό από την ημέρα συνέντευξης και μετά από ένα μήνα. Στην δεύτερη μελέτη, κατανεμήθηκαν τυχαία σε ομάδες μεφαιναμικό οξύ και χαμομήλι. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε τρία στάδια. Στο πρώτο στάδιο, εξετάστηκαν όλοι οι μαθητές για δύο διαδοχικούς κύκλους σχετικά με την πάθηση δυσμηνόρροιας δευτέρου ή τρίτου βαθμού. Στο δεύτερο στάδιο, κάψουλες μεφαιναμικού οξέος ή χαμομηλιού με λίστα ελέγχου για την ποσότητα αιμορραγίας δόθηκαν τυχαία σε κάθε μία από τις ερευνητικές μονάδες. Στο τρίτο στάδιο, κάθε ερευνητική μονάδα έλαβε την ίδια θεραπεία της αντίθετης ομάδας με τα ίδια χαρακτηριστικά και για άλλους δύο διαδοχικούς κύκλους, η ίδια μέθοδος με την αντικατάσταση του φαρμάκου επαναλήφθηκε ξανά. Κάθε άτομο μελετήθηκε για 6 κύκλους. Ο ασθενής σημείωσε την ένταση του πόνου του στην οπτική αναλογική κλίμακα μία ώρα πριν από τη λήψη της πρώτης δόσης του φαρμάκου και επίσης 1 ώρα, 2 ώρες, 4 ώρες και 48 ώρες μετά τη λήψη της πρώτης δόσης. Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης έδειξαν ότι η λήψη κάψουλας χαμομηλιού μπορεί να μειώσει τη σοβαρότητα της δυσμηνόρροιας (Comparison of the effect of mefenamic acid and Matricaria chamomilla capsules on primary dysmenorrhea).
Όλες οι παραπάνω μελέτες και πρακτικές δοκιμές συμπληρώνουν τις γνώσεις μας για τα βότανα, τις χρήσεις τους και την αποτελεσματικότητά τους. Κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός και όπως δέχεται διαφορετικά κάθε τροφή, έτσι δέχεται διαφορετικά και κάθε βότανο. Εάν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε την δυσμηνόρροια ολιστικά θα πρέπει να το κάνουμε κάθε φορά σταδιακά μέχρι να βρούμε αυτό που αντιστοιχεί και αναλογεί στον δικό μας οργανισμό. Επομένως αναζητούμε ποιο βότανο ‘’δουλεύει’’ σε εμάς, σε τι μορφή (έγχυμα – τσάι, εκχύλισμα – βάμμα, σκόνη – κάψουλα, λάδι – λοσιόν), σε τι ποσότητα και σε χρόνο λήψης.
Μαργαρίτα Ευριπίδου
